Scheepsverhalen

Binnenvaart-museumschip viert 100-jarig bestaan

Raderboot Jos Vranken in Nijmegen bestaat honderd jaar. Aankomend weekend wordt drie dagen lang feest gevierd aan boord en aan de kade, en iedereen is welkom. 

Het schip is de thuishaven van Het Katholiek Sociaal Cultureel Centrum voor de Rijn- en Binnenvaart (KSCC) en huist een museum over de binnenvaart. ‘Dit doe je niet ieder jaar, we zijn met heel veel vrijwilligers druk bezig met alle voorbereidingen’, vertelt Aalmoezenier Bernhard van Welzenes (84). ‘We hopen dat ook mensen van de wal langskomen om te zien hoe de scheepvaart functioneert.’

De binnenvaart is volgens de Aalmoezenier naar binnen gekeerd. ‘We moeten juist aan de buitenwereld laten zien hoe goed en interessant het is om in de binnenvaart te werken. Het gaat niet alleen om mensen aan boord, maar ook de bedrijven zoals scheepsbetimmeraars’, vertelt de Aalmoezenier.

Met ongeveer honderd vrijwilligers houden ze het museum, KSCC en schip draaiende, toch is dit lokaal niet bij iedereen bekend. ‘Mensen in Nijmegen kennen ons soms niet eens. Zelfs bij de gemeente kennen ze ons niet. Dat moet echt veranderen. We hopen dat we door dit feest meer bekendheid krijgen.’

Geschiedenis

De Hugo Basedow in haar nadagen

Het schip werd in het Duitse Dresden gebouwd als sleepboot. Als Hugo Basedow kwam ze in de vaart op de Elbe. Na de Tweede Wereldoorlog werd de stomer gebruikt als passagierschip. De rederij ging in 1961, toen de auto zijn opmars maakte en het treinnetwerk werd uitgebreid, ten onder bij gebrek aan passagiers.

Rederij Ketel uit Zutphen nam het schip over, daarna werd het een bunkerwinkelschip in Rotterdam onder de naam Jos Vranken. De Aalmoezenier hoorde dat het schip te koop lag. ‘Het moest weg bij de Maaskade. Ik ging er naartoe en ontmoette het bestuur. ‘Ze wilden mij van alles vertellen, maar ik wilde alleen weten hoeveel het kostte. Dat was een bedrag wat we niet konden betalen, dus ik ging weg. Maar ik wist dat de prijs zou zakken, want het schip moest hoe dan ook weg uit Rotterdam.’

Uiteindelijk kon het schip in 1985 aangekocht worden. ‘Ik vertel niet voor hoeveel, maar het was een schijntje met wat ze er in eerste instantie voor vroegen.’ Minister-president Ruud Lubbers was de voorzitter van de landelijke KSCC. Hij opende het schip aan de Waalhaven door de bel te luiden. Diverse aalmoezeniers zegenden het schip in. ‘We houden kerkdiensten aan boord, maar ook vergaderingen, bijvoorbeeld over de schippersinternaten.’

Evenement

Burgemeester Hubert Bruls geeft vrijdag 12 september het startschot voor het jubileumweekend door de vlag van de schippersmast te hijsen. Zaterdag 13 en zondag 14 september staat de Waalhaven in het teken van de schepen. Stoomboot Jan de Sterke (1913) biedt meerdere rondvaarten per dag aan vanuit de Waalhaven. Parlevinker Time is Money meert aan.

Historische sleepboten van Sociëteit Olie & Stoom brengen een bezoek. Het historische opleidingsschip Beatrix van Stichting de Binnenvaart is open voor bezoek. Stichting Modelbouwgroep Devel toont schaalmodellen van binnenvaartschepen in een groot waterbassin. Aan de wal is een maritieme markt. ‘Iedereen is van harte welkom, ook mensen die vrijwilliger willen worden.’

Bron: Tessa Heerschop in de Schuttevaer
Beeld: archief Jos Vrancken.