Scheepsverhalen

De noodzaak van zingeving

Stichting Vaarwens ontstond uit behoefte aan zingeving. Het vaarverlangen van Inge en Evert zorgde voor een bijzondere invulling ervan. Inmiddels hebben honderden mensen in hun laatste levensfase een gelukkige dag op het water kunnen beleven. 

Drie jaar lang voeren Evert en Inge op de Oostzee, toen diende de onrust zich aan. Hoe fijn zwerven met hun voormalige loodstender Meander V ook was, doorvaren zou meer van hetzelfde worden. Inge wilde meer kunnen betekenen voor anderen.
“Ik stelde Evert voor naar Afrika te gaan. Met zijn achtergrond als orthopedist konden wij samen protheses maken voor het Lilianefonds.”
Maar Evert wilde blijven varen. En dus fantaseerde Inge verder. Om op een ochtend haar man te wekken met het voorstel om uitbehandelde zieken een dag op het water te bieden. Het idee paste perfect: voor de vaarten konden ze hun eigen boot gebruiken. Al moest Meander V er flink wat veranderingen voor ondergaan. Maar daar hadden Evert en Inge ervaring mee.
Na de aankoop in 2001, verbouwden ze de gehavende loodsboot eigenhandig. De aanpassingen om het vaartuig geschikt te maken voor de fysieke beperkingen van de gasten, waren het vervolg erop.

Tijdrovend project

Langzaam werd het initiatief bekender. De eerste jaren bekostigden ze iedere vaarwens zelf. Toen dat te begrotelijk werd, richtten ze in 2007 Stichting Vaarwens op en legde Inge zich toe op sponsering en donaties. Drie jaar later waren er zoveel vaarwens-aanvragen dat hulp noodzakelijk werd. Want een dag varen met een gast en diens gezelschap vergt ook een dag voorbereiden. Vanaf 2010 begon de stichting met werving van vrijwilligers. Dat leverde enorm veel aanmeldingen op, ook nu nog is er een wachtlijst. Ondanks de hulp werd het vervullen van de vaarwensen een steeds tijdrovender project. Het oorspronkelijke idee om zo’n drie tochten per week te maken, bleek onrealistisch: “Er kwamen ad hoc aanvragen van zieken die geen tijd meer restte.” Evert en Inge zeiden nooit nee. Maar de druk werd zo groot dat er een wending nodig was.

Eigen Schip voor de stichting

Die kwam in 2017 in de vorm van een eigen schip voor Stichting Vaarwens. Het geld om het volledig aangepaste vaartuig te bouwen, was in no-time bij elkaar gebracht. Vaarwens 1 wordt gevaren door vrijwillige schippers, uit het loodswezen, KNRM, de beroepsvaart. Iedereen krijgt training. Datzelfde geldt voor de ondersteunende bootsen waarvan de meeste een achtergrond in de zorg hebben. Een vaarwensdag begint met – als nodig – het ophalen van de gast door Stichting Ambulancewens. Aan boord wordt de vaarroute bepaald, aangepast aan wens en conditie. “Want de hele dag is voor de gast en zijn gezelschap. Dat is soms letterlijk zichtbaar wanneer een blusboot erewater spuit als Vaarwens 1 nadert.” Er is een uitgebreide lunch onderweg, gasten die willen en kunnen, mogen sturen, of ze genieten simpelweg van het water. Het dagverslag met foto’s dat door de vrijwilligers gemaakt wordt, blijft bewaard op de website, die inmiddels de functie van herdenkingsplaats heeft gekregen.

Geoliede machine

Stichting Vaarwens is inmiddels een geoliede machine met een varend kantoor, een stichtingsbestuur, enkele parttime medewerkers en meer dan 100 vrijwilligers. Maar de motor wordt nog steeds gevormd door de oprichters. Evert is trots op zijn vrouw. ‘Inge is de drijvende kracht, zij regelt alles. Organisatorisch maar ook de centjes. Ik heb daar diep respect voor.’ Hoewel beiden uiteindelijk een stapje terug zullen doen, blijft Meander V het vlaggenschip. En de vaarwensgast het belangrijkst. Voor hen heeft Inge een dringende boodschap: ‘Wacht niet te lang. Je moet nú herinneringen maken, nu het nog kan.’

Iedereen die geen zicht meer heeft op genezing kan zich aanmelden voor een gratis vaarwensdag. Dat hoeft niet via huisarts, hospice of ziekenhuis.

Dit is een deel van een uitgebreider artikel dat Corine Nijenhuis schreef voor het EOC magazine. Het hele artikel is te lezen op de site van Corine.
Kopfotoo: Inge de Graaf (1958) en Evert Stel (1953) van de Stichting Vaarwens.