Granuliet in Alkmaardermeer zorgt voor onrust onder watersporters

Onder watersporters op het Alkmaardermeer zijn er toenemende zorgen over de effecten van het granuliet dat is gebruikt bij de aanleg van een natuurgebied aan de Saskerleidam.

Eerder dit jaar is het Recreatieschap Alkmaarder en Uitgeester Meer (RAUM) begonnen met de aanleg van het natuurontwikkelingsgebied. Tijdens de werkzaamheden bleek dat het RAUM uit kostenbesparing heeft gekozen om voor de dam granuliet te gebruiken.

Granuliet is een afvalstof uit de granietindustrie. Om de stof sneller te laten bezinken wordt het bindmiddel flocculant toegevoegd. Dat is polyacrylamide (PAM). Een synthetische polymeer. In zuurstofarme omstandigheden kan PAM op langere termijn uit elkaar vallen. Granuliet zelf is niet giftig. In tegenstelling tot acrylamide, een stof die als kankerverwekkend wordt beschouwd. De exacte risico’s en de lange termijn effecten op het milieu en de volksgezondheid zijn onduidelijk en worden nog onderzocht door instanties als het RIVM.

Tijdsdruk

De beslissing om granuliet te gebruiken werd dit voorjaar kort voor aanvang van de werkzaamheden genomen, mede onder tijdsdruk. Immers de dam moet voor 2026 zijn gerealiseerd, anders loopt het RAUM een belangrijke subsidie voor dit project mis. Zo blijkt uit een publicatie in het Noordhollands Dagblad.

Afgelopen zomer voeren vrachtschepen op het Alkmaardermeer af en aan met onder meer het omstreden granuliet dat nabij de Saskerlei, aan de noordzijde van het meer, in het water werd gestort. Het zorgde voor een grauwsluier in en over het wateroppervlakte.

Het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK) heeft dit onlangs ook geconstateerd. Uit metingen is gebleken dat het om 27 milligram per liter in het nieuwe natuurontwikkelingsgebied gaat en om lagere waarden in de buurt van de dam. De verspreiding van granuliet, maar ook van klei in het meer, is in strijd met de Kader Richtlijn Water. Het HHNK staat dit toe omdat het een tijdelijke situatie is, zo liet een zegsman eerder aan het Noord-Hollands Dagblad weten.

HHNK heeft bij de beoordeling van de vergunningaanvraag het RAUM verplicht om het granuliet te laten onderzoeken op de aanwezigheid van (poly)acrylamide, voordat dit toegepast mocht worden in het Alkmaardermeer. Uit het onderzoek is gebleken dat de hoeveelheid polyacrylamide zo laag is dat het niet meetbaar is. Dat het niet analytisch is aangetoond geeft het hoogheemraadschap voldoende zekerheid dat het toepassen van granuliet niet tot verontreiniging van het oppervlaktewater met acrylamide leidt.

Woensdag zijn belanghebbenden op de hoogte gesteld van het plan om zand uit het Alkmaardermeer te halen en daarmee het nog onafgedekte deel van de dam af te sluiten. Het baggerwerk is donderdag begonnen. De kosten zijn zo’n 130 duizend euro.

tekst en beeld: Watersport-TV