Minister Eppo Bruins prijst Texelse ’helden’

8 juli 2025

De minister bezocht museum Kaap Skil waar ’De Jurk’ de grote publiekstrekker is. Aanleiding was de Rijksbijdrage van 6,8 miljoen euro voor het behoud van maritiem erfgoed onder water, waaronder de wrakken bij Texel.

Bruins sprak in Oudeschild met duikers Teunis van den Bor, Reinier Nauta en Aris van der Vis, die inmiddels een officiële ontheffing hebben om op wrakken te mogen duiken en vondsten mee omhoog te brengen. ,,We hebben veel aan hen te danken en willen de samenwerking bestendigen vanwege hun waardevolle werk’’, vertelt de minister na het gesprek. ,,Ik denk ook aan een onkostenvergoeding, want duiken is een dure hobby.’’

Bewust van urgentie

Vorig jaar verstuurden wethouders van de gemeenten Texel, Den Helder en Hollands Kroon een brandbrief naar het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen waarin zij duidelijk maakten dat er snel iets moet gebeuren om de vele archeologisch waardevolle scheepswrakken in hun gebied te behouden. Dat het ministerie hier nu 6,8 miljoen voor heeft vrijgemaakt, lijkt opmerkelijk snel. ,,Dat komt ook omdat ik me bewust ben van de urgentie van de kwestie’’, verklaart de minister in antwoord op onze vragen.

,,De Waddenzee is een zeer dynamisch gebied en er moet snel gehandeld worden, want volgend jaar kan een wrak verdwenen zijn. Ik maak me sterk voor al ons cultureel erfgoed en daar hoort zeker de geschiedenis van ons land als zeevarende natie bij. Dit kabinet vindt cultuur belangrijk en heeft deze sector dan ook ontzien bij de bezuinigingen.’’

Tijdens de rondleiding van museumconservator Alec Ewing toont Bruins zich zeer geïnteresseerd en stelt hij veel vragen. Hij komt zelfs met een eigen hypothese om te verklaren waarom de kostbare kledingstukken uit het Palmhoutwrak decennia achterliepen bij de mode uit de tijd dat het schip is vergaan: ,,Kan het zijn dat de bourgeoisie qua mode achterliep op de elite, zoals dat nu ook gebeurt?’’ Dat is heel goed mogelijk, bevestigt Ewing.

Bruins sprak in Kaap Skil ook met de wethouders van Texel, Den Helder en Hollands Kroon. Levert dat nog een structurele bijdrage van het Rijk op voor de onderwaterarcheologie, na de eenmalige impulsbijdrage? ,,Dat is niet aan mij, maar aan een volgend kabinet, ik kan niet over mijn graf heen reageren’’, is het antwoord.

Sportduiker Teunis van den Bor wist meteen dat de jurk uit het wrak iets bijzonders was, vertelt hij na vragen van de minister. ,,Er wordt onder water heel weinig textiel gevonden. We hebben hem in een netje mee naar boven genomen en met een tuinslang afgespoten.’’

’Minder animo’

*Minister Eppo Bruins poseert met sportduikers Aris van der Vis, Teunis van den Bor en Reinier Nauta bij de japon die zij opdoken. © Anja Roubos/Textiz*

Van den Bor verwacht nog niet al te veel van de genoemde onkostenvergoeding. Hoewel hij door Bruins zojuist tot held is bestempeld, is zijn enthousiasme wel wat getemperd. ,,Als ik had geweten wat er allemaal op gang zou komen nadat de vondst van de jurk bekend werd gemaakt, weet ik niet of ik het gedaan zou hebben. Sowieso is hierdoor op het ogenblik minder animo van Texelse sportduikers om op wrakken te duiken.’’

Er ontstond een scheuring tussen de duikers toen een deel van hen besloot voortaan met de maritiem archeologen van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed samen te werken en anderen hier geen heil in zagen. Daardoor zijn er nu twee duikclubs op het eiland.

,,Nee, we hoeven wat we opduiken nu we de ontheffing hebben niet direct in te leveren. We moeten formulieren invullen om onze vondsten aan te melden’’, vertelt Van den Bor desgevraagd.

Volgens conservator Alec Ewing van Kaap Skil zijn er nog meer Texelse duikers die de maritiem archeologische opleiding hebben gedaan en bij de volgende jaarlijkse ronde een ontheffing kunnen aanvragen. Het museum assisteert desgewenst bij de papierwinkel die hierbij komt kijken.