Nederlandse onderzeeboot uit WOII teruggevonden bij Australië

Voor de kunst van de West-Australische stad Fremantle is door duikers de Nederlandse onderzeeboot Hr. Ms. K XI ontdekt.

Daar lag het vaartuig al sinds 1946. Het bevond zich op ongeveer 40 meter diepte bij Rottnest Island en op een paar kilometer afstand van Rottnest Deepwater Graveyard, een bekend scheepskerkhof aan de westkust van Australië. Het scheepswrak werd al op Nieuwjaarsdag ontdekt, maar recent is duidelijk geworden dat het gaat om de Hr. Ms. K XI.

3D-model

Door duikers zijn beelden gemaakt van het wrak. Met die beelden is een 3D-model gecreëerd. Vervolgens hebben onderzoekers van het Western Australian Museum het model vergeleken met archiefgegevens en op die manier konden ze vaststellen dat het om dit specifieke Nederlandse vaartuig ging.

Banden Nederland en Australië

De vondst is door de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) bevestigd. Volgens Martijn Manders, maritiem archeoloog bij de RCE, is dit het beste resultaat waar ze van konden dromen.

Hij geeft aan dat de ontdekking van deze onderzeeboot de banden tussen Nederland en Australië in de Tweede Wereldoorlog laat zien. Tegelijkertijd laat de ontdekking zien hoe hecht deze banden vandaag de dag nog steeds zijn als het aankomt op de bescherming en beheer van cultureel erfgoed onder water.

Onderzeeboot K XI

In 1922 werd onderzeeboot Hr. Ms. K XI in gebruik genomen door de Koninklijke Marine. Het voer de wateren van toenmalig Nederlands-Indië tijdens de Tweede Wereldoorlog. De bemanning van deze onderzeeboot voerde in 1942 een reddingsactie uit volgens de RCE. Zij brachten dertien overlevenden van een Australisch schip in veiligheid nadat Japanse marineschepen dat schip tot zinken hadden gebracht.

In 1945 ging het vaartuig uit dienst en in 1946 werd de K XI naar het Rottnest-scheepskerkhof gebracht. Hoe het wrak enkele kilometers verderop terecht is gekomen van dat kerkhof, is onbekend.

Onderzeeboot K XI is een historisch scheepswrak. Dit soort scheepswrakken van meer dan 75 jaar oud worden in Australische wateren automatisch beschermd door de Commonwealth Underwater Cultural Heritage Act 2018. Het is toegestaan om recreatief te duiken op dit wrak zonder vergunning, maar het beschadigen, verstoren of verwijderen is strafbaar.

lees het originele artikel in De Erfgoedstem

foto: Regionaal Archief Alkmaar / collectie Regionaal Archief Alkmaar