Piet (80) bouwde zelf een opduwer

Het is een authentiek model, maar helemaal nieuw. Piet Nooij (80) stuurt de opduwer in rap tempo het water door. ,,Dan is hij weer even een kwajongen hoor”, zegt zijn vriendin Ria. ,,Zó leuk.”

Hij haalde al vaker de krant. Met zijn verhaal over de tot schroot geworden sleepboot, die hij in tien jaar tijd eigenhandig restaureerde. Het naar zijn overleden vrouw Gerrie vernoemde vaartuig, in 1908 oorspronkelijk gebouwd als politieboot, brengt Piet Nooij sinds de tewaterlating in 2014 nog steeds het hele land door.
Maar inmiddels heeft het gevaarte van 14,5 meter gezelschap gekregen op de vaste ligplaats. Langs de kade aan de Nieuweweg in Opmeer ligt sinds een jaar een zogenaamd ‘opduwertje’. Deze bootjes werden vroeger gebruikt om schepen zonder motor vooruit te duwen.
,,Dit is een origineel model, maar wel een replica”, vertelt Piet. ,,Helemaal zelf gebouwd. Ik heb eerst nog gezocht naar een bestaand bootje dat geschikt was om een opduwer van te maken, maar dat is niet gelukt.”

Rolmaat en kladblok

En dus besloot Piet zelf ‘aan de knutsel’ te gaan. ,,Mijn zoon kocht een hal voor zijn werk en om aan zijn raceauto te sleutelen. Toen heb ik gezegd: ‘Als ik jou nou help met inrichten, dan bouw ik hier een opduwer’. Dat was goed.”
Hoe de inwoner van Opmeer begon? ,,Met een kladblok”, zegt hij met een grijns. ,,En een rolmaat. Ik heb in De Haukes een originele opduwer opgemeten, om die na te kunnen maken. Dat opmeten hoeft niet zo precies, het gaat meer om de verhoudingen. De breedte, de diepgang, de spantafstanden. Aan de hand daarvan maak je dan een lijnenplan.”
Piet, die ruim drie winters over de bouw gedaan heeft, laat op zijn telefoon een foto zien. ,,Hier was de romp al klaar. Hij stond op wieltjes, dat was wel makkelijk, want dan kon je hem omdraaien.” Een glimlach verschijnt op zijn gezicht. ,,Het is best een leuk ding geworden, hoor. En hij doet het ook nog.”

Klinknagels

Met een paar handige bewegingen haalt hij het zeil eraf. En dan gaat het sleuteltje om. ,,Er zit een moderne motor in. Wel twintig jaar oud, maar nog een prima ding. Hij loopt als een tierelier. En de boot is helemaal geklonken.” Piet wijst naar de vele klinknageltjes. ,,Er is een tijd geweest dat je die bij elkaar moest schooien, maar gelukkig zijn ze tegenwoordig weer in grote hoeveelheden te koop.”
Dat hij de boot helemaal zelf gebouwd heeft, oogst bewondering. ,,’Hoe heb je dat gedaan’, vragen ze dan. Ha, gewoon doorknutselen. Met hulp, hè. Dit toetertje heb ik van iemand gekregen. En het dashboardje ook.”
Zijn vriendin Ria van der Staaij, die acht jaar geleden in zijn leven gekomen is, glimlacht. ,,Het is toch wel knap, hè”, merkt zij op. ,,Hij heeft echt kennis van zaken. En heel veel geduld. Anders krijg je dit niet voor elkaar.”
Waar de naam van zijn overleden vrouw dus op de gerestaureerde sleepboot prijkt (’Zij is tijdens het bouwproces ziek geworden en heeft alleen de proefvaart mee mogen maken’) is de opduwer naar zijn huidige vriendin genoemd.
‘Marietje’, staat er in gouden letters op het bordje dat een vriend van Piet voor hem gemaakt heeft. ,,Ik heet eigenlijk Maria Anne”, legt de uit Spaarnwoude afkomstige Ria uit. ,,Daar moet je een verkleinwoordje van maken, heb ik gezegd. Dat is leuker, want het is ook maar een klein bootje.”

Lees het uitgebreidere artikel van Judith de Redelijkheid in het NHD (alleen voor abonnees).

Beeld: De twee creaties van Piet Nooij liggen naast elkaar langs de kade aan de Nieuweweg in Opmeer (foto © Marcel Rob).